BONO YA DA SENET NEDİR NASIL DOLDURULUR

Bono Doldurulurken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Senet, bir kimsenin yapmaya veya ödemeye borçlu olduğu şeyi göstermek için imzaladığı resmî kâğıt, belgeye denmektedir. Senet ticari hayatın vazgeçilmez ödeme araçlarından birisidir. Senet nasıl doldurulur, senet düzenlenirken nelere dikkat edilmesi gerektiği Türk Ticaret Kanunu’nda ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır.

Türk Ticaret Kanunu’nun 776 ve devamı maddelerinde, bono üzerinde bulunması gereken unsurlar ve bu unsurların bulunmaması nedeniyle ortaya çıkabilecek sonuçlar düzenlenmektedir. Kanun’da yer alan bu kurallara uyulmadan düzenlenen senetler bono vasfını yitirecek, dolayısıyla artık bu senetlere dayanarak kambiyo senetlerine özgü takip yoluna başvurulamayacaktır.

Öncelikle bono metninde, “bono” veya “emre yazılı senet” kelimesinin ve bono Türkçe’den başka bir dille yazılmışsa, o dilde bono karşılığı olarak kullanılan kelimenin bulunması gerekmektedir. Bu unsurun bulunmaması evrakı bono vasfından çıkarır.

Bono üzerinde vadenin belirtilmesi gerekmektedir. Vadenin gösterilmemesi bononun kambiyo vasfına zarar vermez. Vadesi gösterilmemiş olan bono, görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono sayılır.

Bono üzerinde ödeme yerinin belirtilmesi gerekmektedir. Ancak bono metninde ödeme yerinin yazılmamış olması senedi tek başına kambiyo vasfından çıkarmaz. Bu konuda açıklık bulunmadığı takdirde bononun düzenlendiği yer ödeme yeri sayılır. Bononun düzenlendiği yer de belirli değilse ilgili belge bono vasfını yitirir.

Bono metninde, bononun kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adının yer alması gerekmektedir. Bu unsurun eksikliği senedi bono veya kambiyo vasfından çıkarır.

Bono üzerinde düzenlenme tarihini ve yeri de gösterilmelidir. Düzenlendiği yer gösterilmeyen bir bono, düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır. Düzenleyenin adının yanında yazılı yer de yoksa bu sefer senet bono sayılmaz.

Düzenleyenin imzasını ihtiva etmeyen bono kambiyo senedi olarak kabul edilemez.

Bono Üzerine Yazılması Zorunlu Unsurların Bulunmaması Hangi Sonuçları Doğurur

Bono üzerinde yazılması gereken zorunlu unsurlardan herhangi birisinin eksikliği öncelikle ilgili senedin kambiyo senedi olma özelliğini ortadan kaldırır. Kambiyo vasfını kaybeden bir bono hala yazılı delil olarak ispat aracı olma özelliğini devam ettirse de artık bu tür bir bono ile İİK’da düzenlenen kambiyo senetlerine özgü takip yoluna başvurulamaz. Bu takip yolu, ilamsız icraya oranla alacağa daha hızlı ve daha ucuz ulaşma imkânı sağlamaktadır

Örneğin, ilamsız icrada ödeme ve itiraz süresi 7 gün iken kambiyo takibinde itiraz süresi 5 gün, ödeme süresi ise 10 gündür. Yine ilamsız icrada borçlu itirazını doğrudan icra müdürlüğüne basit bir şekilde yapabilirken, kambiyo takibinde borçlu itirazını icra mahkemesine dava açarak yapabilmektedir. Kambiyo takibinde borçlunun savunma yapması oldukça güçtür. Nitekim alacaklının elinde yazılı delil niteliğinde ve asıl alacaktan bağımsız bir bono bulunmaktadır. Borçlu açmış olduğu davada en azından senede denk yazılı bir belge sunmak zorundadır. Borçlunun itirazı satıştan başka hiçbir icra işlemini durdurmaz. Ancak mahkeme borçlunun talebini inandırıcı bulursa veya resen gerekli görürse geçici olarak takibin durdurulmasına karar verebilir.

Bunlar dışında borçlu menfi tespit veya istirdat davası açarak borçlu bulunmadığını mahkemeye tespit ettirebilir. Açılmış olan menfi tespit davasında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması istenilebilir.

 Diğer makalelerimize bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.