DEVLET İHALE KANUNU'NA TABİ İHALELERDE İHALE USULLERİ 

          2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na tabi ihalelerde uygulanacak ihale usulleri aynı Kanun'un 35. maddesi ve devamında düzenlenmektedir. Kanun'un söz konusu düzenlemesine göre DİK'e tabi ihalelerde beş adet ihale usulü bulunmaktadır. Bunlar;

a) Kapalı teklif usulü,

b) Belli istekliler arasında kapalı teklif usulü,

c) Açık teklif usulü,

d) Pazarlık usulü,

e) Yarışma usulüdür

          İşin gereğine göre bu usullerden hangisinin uygulanacağı, bu Kanun hükümlerine uyularak idarelerce tespit edilir. Bu Kanun'da düzenlenen işlere ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif usulü esastır. Ancak, Kanun'un 44 üncü maddede gösterilen işler belli istekliler arasında kapalı teklif usulüyle, Kanun'un 45 inci maddede gösterilen işler açık teklif usulüyle, Kanun'un 51 inci maddede sayılan işler pazarlık, Kanun'un 52 nci maddede gösterilen işler de yarışma usulüyle yaptırılabilir.

          4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'na tabi ihalelerde uygulanacak ihale usulleri ise bu Kanun'un 18. maddesi ve devamında düzenlenmektedir. Kanun'un 18. maddesine göre KİK'e tabi ihalelerde aşağıdaki ihale usulleri uygulanır:

a) Açık ihale usulü.

b) Belli istekliler arasında ihale usulü.

c) Pazarlık usulü.

d) Doğrudan temin usulü

         Açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulü Kamu İhale Kanunu'na tabi işlerde temel ihale usulleridir. Bu ihaleler sonucunda teklif çıkmazsa ya da Kanun'un 21. maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenen şartlar oluşursa, pazarlık usulü ve doğrudan temin usulüyle de ihaleler gerçekleştirilebilir.

T.C DANIŞTAY

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; başvuru konusu ihaleye 12 istekli tarafından teklif verildiği, sınır değer olarak belirlenen ...-TL'nin altında teklif sunan aralarında davacı şirketin de bulunduğu üç şirketten aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, davacı şirketin süresi içinde sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, Özel 5 Hareketli İskele Pozu için istenen 10,2 metre ayak basma yüksekliğinin davacı tarafından 5 metre ayak basma yüksekliği olarak kabul edilip buna göre fiyat teklifi verildiği gerekçesiyle yerinde görülmediği ve davacı şirketin değerlendirme dışı bırakıldığı, İhale Komisyonu'nun 23/06/2014 tarihli kararı ile ihalenin ... Ltd. Şti üzerinde bırakıldığı, davacının ilgili poza ilişkin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının yerinde olduğu gerekçesine dayalı olarak yaptığı şikâyet başvurusunun reddi üzerine aynı iddialarla itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu'nca düzeltici işlem belirlenerek davacı da dahil aşırı düşük teklif açıklaması sunan üç firmadan usulüne uygun olarak yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilerek bundan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde dava konusu Kurul kararının verilmesi üzerine bu kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Dava konusu ihale kapsamında yaklaşık maliyetin kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları ile piyasada faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat tekliflerinin ortalaması esas alınarak belirlendiği, ihale onay belgesinin ekinde sıralı iş kalemleri listesine yer verildiği, dolayısıyla yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/gruplarının belirlendiği, buna karşın yaklaşık maliyet hesabı kapsamında malzeme, işçilik, nakliye vb. girdilerin gösterildiği detaylı analizlerin ve sıralı analiz girdileri listesinin hazırlanmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere gönderilen 30/05/2014 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması talep yazılarının ekinde yalnızca sıralı iş kalemleri/grupları listesinin yer aldığı, yaklaşık maliyet hesabı yapılırken idarece yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinin tutarlarının gösterildiği, sıralı iş kalemleri listesi ile bu kalemlere ilişkin ayrıntılı analiz girdilerini içeren sıralı analiz girdileri tablosunun hazırlanması gerektiği hâlde, idarece yaklaşık maliyet hesabı yapılırken sıralı iş kalemleri listesi hazırlanmasına karşın ayrıntılı analiz girdilerini içeren sıralı analiz girdileri tablosunun yapılmadığı, ayrıca açıklama istenilen iş kalemleri için ayrıntılı analiz girdilerinin hazırlanıp açıklama istenilecek firmalara aşırı düşük teklif açıklaması yazısı ile birlikte gönderilmesi gerekirken, açıklama istem yazısı ve eki belgelerde bahse konu ayrıntılı analiz girdilerini içeren bir belgenin bulunmadığı anlaşıldığından, yukarıda sıralanan eksikliklerin idarece tamamlanarak ihaleye ilişkin iş ve işlemlerin belirlenen eksiklikler yönünden yeniden yapılacak işlemlerle giderilmesi gerekmekte olup, bu yönde tesis edilen düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer makalelerimize bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.